به جرئت می‌توانیم بگوییم وقتی در زمان هخامنشیان چاپارخانه‌ها به راه افتاد یا راه‌های سنگ فرش شده در امپراطوری روم نقاط مختلف را به هم وصل کرد، کمتر کسی فکرش را می‌‌کرد که بعدها باربری و در کل حوزهی حملونقل آنقدری پیشرفت کند که به یک صنعت گسترده و بینالمللی تبدیل شود.
در حقیقت همین حالا وقتی حرف از تعریف حمل بار و باربری میشود به احتمال زیاد به این فکر می‌کنید که به هر نوع جابه‌جایی کالا و اثاث از یک نقطه به نقطه‌ی دیگر باربری می‌گویند، خب تا اینجا تعریف درستی است، اما کامل نیست در این میان شاید هم فکرتان در درجه‌ی اول فقط به سمت باربری زمینی و کامیون‌ها و ماشینهای باری برود، حق هم دارید! چراکه باربری زمینی یکی از رایج‌ترین و شناخته‌شده‌ترین نوع باربری محسوب میشود.
اما با کمی دقت متوجه خواهید شد که این روزها با گسترش زندگی شهر نشینی و افزایش ارتباطات کاری و بازرگانی، حوزهی باربری به خدمات ضروری و اساسی در کل دنیا تبدیل شده است که چهار شکل اصلی یعنی باربری زمینی، ریلی، هوایی و دریایی را در برمی‌گیرد که هر کدام شرایط و زیرساخت‌های خاص خودش را می‌طلبد.
از طرفی امروزه می‌بینید که به راحتی می‌توانید برای حمل انواع بار با شرکت‌های باربری هماهنگی‌های لازم را انجام بدهید و از انواع خدمات آن‌ها از جمله باربری بین شهری و درون شهری، اتوبار، حمل اثاثیه منزل و سایر خدمات با امکانات متنوع بهره بگیرید. اما برای آشنایی بیشتر شما بیایید تا در ادامه صنعت باربری و انواع روش‌های آن را به طور جزئی‌تر بررسی کنیم.
باربری چیست؟ انواع روش های باربری چیست؟
در یک تعریف کلی باربری به راه‌هایی گفته میشود که از آن برای حملونقل و در واقع انتقال بار از یک نقطه به نقطه‌ی دیگر استفاده میشود، اما بار مد نظر می‌تواند شامل انتقال انواع کالاهای ریز و درشت، محصولات خانگی و صنعتی و حتی جابه‌جایی انسان و حیوان هم باشد که در عصر ما با چهار روش اصلی زیر انجام میشود:
- باربری زمینی جاده‌ای
- باربری ریلی
- باربری هوایی
- باربری دریایی
باربری زمینی از گذشته تا به امروز
اولین نوع باربری که بشر از ابتدا تا همین الان با آن سروکار داشته و دارد حمل بار و جابه‌جایی وسایل، محصولات و حتی انسان‌ها و حیوانات از راه خشکی از یک نقطه به نقطه‌ی دیگر است. قطعاً هم می‌دانید که در ابتدا این کار با کمک چهارپایان انجام می‌شده و با ساخت چرخ و گاری و در ادامه با به میدان آمدن ماشینهای باری این روش با تحولات و تغییرات اساسی روبه‌رو شده است. اما این روزها به طور کلی باربری زمینی به دو صورت داخلی و بینالمللی انجام میشود و در کل از دو زیرمجموعه تشکیل میشود یعنی:
۱. باربری جاده‌ای
۲. باربری ریلی
باربری جاده‌ای متداول‌ترین روش در حمل کالا
باربری جاده‌ای به دلیل وجود ماشینهای باری متنوع و مسیرها و جاده‌های ارتباطی از آن دسته خدمات پرطرفدار در بحث انتقال کالاهای مختلف محسوب میشود. در سال‌های اخیر باربری زمینی جاده‌ای معمولاً در درجه‌ی اول با کامیون‌ها و تریلی و بعد با انواع وسایل نقلیه انجام میشود. شما هر نوع کالایی را که بخواهید جابه‌جا کنید از وسایل خرد و اثاث خانه گرفته تا کالاهای تجاری و صنعتی در ابعاد و تناژ مختلف می‌توانید از این روش که جزو اصلی‌ترین خدمات شرکت‌های باربری است به راحتی استفاده کنید.
نکته‌ی مهم در باربری جاده‌ای وجود زیر ساخت‌های لازم است تا خدمات به سرعت و ایمن انجام بشود. در این راستا خوش‌بختانه کشور ما با وجود جاده‌ها و بزرگ‌راه‌های مختلف نقاط مختلف را به هم متصل می‌کند، از طرفی شرکت‌های باربری معتبر بسیاری هم در کشور ما زیر نظر اتحادیه باربری فعالیت دارند تا بتوانند انواع خدمات از جمله اتوبار، باربری درون شهری، باربری بین شهری و … را به بهترین شکل و با تعیین ماشین باری متناسب ارائه بدهند.
مزایا و معایب باربری جاده‌ای
- این روش برای مسافت‌های کوتاه مثلاً برای فاصله‌ی بین شهرهای نزدیک بهترین گزینه است، هم هزینه‌ی کمتری دارد هم برای ارسال مواد غذایی و فاسد شدنی در کمترین زمان انتخاب ایده‌الی است.
- سرعت انتقال و انعطاف پذیری در این روش بالاست.
- این روش برای انتقال کالاهای یخ زده یا فراورده‌های نفتی و خطرناک مثل مایعات قابل اشتغال یا گاز گزینه‌‌ی مناسبی است؛ چراکه کامیون‌هایی با تجهیزات مخصوص برای این کار در دسترس است.
- در انتقال کالاها و محصولات محدودیت وجود دارد و شما تنها به اندازه‌ی همان ماشین باری می‌توانید محموله‌ی خود را جا بدهید.
- این نوع باربری به دلیل مصرف سوخت‌‌های فسیلی و پرکاربرد بودن باعث آلودگی هوا میشوند.
باربری ریلی از امن‌ترین روش‌های حمل بار
همان‌طور که از اسمش پیداست به هر گونه انتقال بار که از طریق قطار و در کل خطوط راه‌آهن انجام بشود باربری ریلی می‌گویند. این روش یکی از امن‌ترین و مطمئن‌ترین راه‌ها برای جابه‌جایی بار به صورت زمینی و در مسافت‌های طولانی است. در این روش برای انتقال محموله‌ها و کالاهای مختلف از واگن‌های ویژه استفاده میشود و مسلماً نسبت به باربری جاده‌ای، حجم بیشتری را در فرایند باربری پوشش می‌دهد.
مزایا و معایب باربری ریلی
- نسبت به باربری جاده‌ای کالاهای بیشتر در ابعاد و تناژ بیشتری را جابه‌جا می‌کند.
- کالاها در بستری امن‌تر نسبت به روش‌های دیگر جابه‌جا میشوند.
- نسبت به روش‌های دیگر می‌تواند مقرون به صرفه باشد.
- ممکن است نقطه‌ی مبدا و مقصد به خط ریلی متصل نباشند و همین مورد باعث طولانی‌تر شدن مسافت و در نتیجه طولانی‌تر شدن فرایند باربری میشود.
باربری هوایی خدماتی سریع اما گران
در ابتدا بیایید به زمستان سال ۱۲۹۲ هجری شمسی برگردیم! به روزی که خلبانی به نام کوزومینسکی با هواپیمای کشور روسیه به ایران سفر کرد و در میدان مشق نشست. در واقع این هواپیما از سمت کشور روسیه اولین حملونقل هوایی در ایران بود که جرقه‌ی اولیه را برای پیشرفت ایران در عرصه‌ی باربری هوایی زد. شاید این جرقه بود که باعث شد در ادامه ایران هم دست به کار شود و بالاخره در سال ۱۳۴۳ اولین جت مسافربری شرکت هما یا همان ایران ایر به مقصد بیروت از خاک ایران به پرواز در بیاید و به دنبال آن از آن تاریخ تا به الان هم این نوع خدمات رشد چشمگیری داشته باشد.
با این تاریخچه‌ی کوتاه باید بگوییم که باربری هوایی با سرعتی بالغ بر ۸۰۰ کیلومتر بر ساعت از سریع‌ترین و در عین حال گران‌ترین خدمات حملونقل از یک فرودگاه به فرودگاه دیگر است. ساختار هواپیمای باربری با هواپیمای مسافربری تفاوت دارد، اما بنا به شرایط و نوع بار یا باید از هواپیماهای باری و روش چارتر به شکل کارگو و فریت استفاده کرد یا می‌توان از ظرفیت بار اضافی در پروازهای مسافری یا همان پرواز چارتر بهره برد که در ادامه به بررسی هر کدام می‌پردازیم.
پرواز چارتر: این نوع پرواز هم در انتقال مسافر و هم حمل کالا کاربرد دارد. پرواز هوایی چارتر مناسب مسیرهای هوایی برای رفت و آمدهای کوتاه است؛ بنابراین از سریع‌ترین روش‌ها محسوب میشود. در این نوع پرواز کل فضای هواپیما به یک شرکت هواپیمایی تعقل می‌گیرد تا بارهای شرکت به مقصد مد نظر برسد.
چارتر به شکل کارگو: پروازهای کارگو شامل انتقال بارهای تجاری میشود و از آن‌جایی که مقرون به صرفه است برای اغلب تجار بینالمللی انتخابی ایده‌آل محسوب میشود.
چارتر به شکل فریت: این روش جنبه‌ی تجاری ندارد و حمل بار خصوصی را پوشش می‌دهد. به زبان ساده اگر شما به طور مثال قصد مهاجرت داشته باشید یا بخواهید برای مسافرت به کشور دیگری بروید، برای انتقال بار شخصی از این روش استفاده میشود.
مزایا و معایب باربری هوایی
- این روش برای حمل کالاها و محموله‌هایی مناسب است که با وجود مسافت طولانی نیازمند ارسال و تحویل سریع هستند.
- هزینه‌ها و نرخ باربری هوایی نسبت به سایر روش‌های باربری بیشتر است.
- باربری هوایی بهترین روش برای جابه‌جایی کالاهای حساس و با ارزش به شمار میآید.
- قبل و بعد از ارسال کالا معمولاً نیازمند خدمات باربری زمینی است.
- باربری هوایی برای محموله‌های خیلی سنگین با حجم زیاد مناسب نیست.
- حملونقل هوایی بار بسته به نوع و ابعاد بار، وزن، ارزش کالا و مبدا و مقصد در مدل‌های مختلفی انجام میشود؛ بنابراین شما با توجه به این عوامل می‌توانید از بین روش‌های حملونقل هوایی مناسب‌ترین راه را انتخاب کنید.
حمل و نقل و باربری دریایی
در باربری دریایی شما این امکان را دارید که از طریق دریا یا اقیانوس محموله‌ها و کالاهایی با حجم زیاد و تناژ سنگین را جابه‌جا کنید. در این نوع باربری معمولاً از کشتی‌های کانتینری، تانکری یا Bulk استفاده میشود. جالب است بدانید برای حمل بار در شرایطی امن معمولاً کالاها داخل کانتینر قرار می‌گیرند. در واقع کالاها داخل کانتینرها با اندازه و ابعاد متناسب با کالا، بسته‌بندی و در کشتی بارگیری میشوند و در نهایت بعد از انجام امور اداری در کشتی به سمت مقصد حرکت می‌کنند.
برای اطلاعات بیشتر شما باید بگوییم باربری دریایی یکی از روش‌های قدیمی در حملونقل ساحلی و بینالمللی به خصوص در تاریخ ایران است. از آن‌جایی که کشور ایران از شمال و جنوب به راه‌های آبی متصل است می‌توان گفت همیشه به عنوان یک کشور مهم به شما می‌آمده و میآید که برای تجارت و تبادلات بازرگانی با سایر نقاط جهان ید طولانی‌ای داشته و دارد. به طور مثال در دوره‌ی قاجار ایران دارای کشتی‌های مجلل و و بزرگ تجاری با نام “جنجاوید” بود که در مسیرهای تجاری بین کشور ایران و کشورهای دیگر فعال بودند در حالی که طول آن‌ها بیش از ۷۰ متر بوده و قابلیت حمل بار دو هزار تن بار را داشته‌اند.
امروزه شهرهای مهمی مثل بوشهر و بندرعباس از جایگا‌ه‌های اصلی در باربری و حملونقل دریایی در ایران هستند که با استفاده از ناوگان و بنادر این شهرها ایران توانسته است رشد قابل توجهی در حوزهی حمل بار و تجارت بینالمللی را داشته باشد.
این را اضافه کنیم که حمل و نقل از طریق دریا به چند روش زیر تقسیم میشود:
۱. داخلی: این نوع حملونقل دریایی اغلب به آبراه‌‌های کم عمق برای حمل بارهایی مثل مواد معدنی و شیمیایی در داخل کشور مرتبط است و برای این کار از کشتی‌های کوچک استفاده میشود.
۲. حمل‌ونقل‌های ساحلی: برای جابه‌جایی کالاها در کشتی‌های نسبتاً بزرگ روی دریاچه و دریاها کاربرد دارند و به هیچ عنوان وارد اقیانوس نمی‌شوند.
۳. باربری بین قاره‌ای یا عمیق: در این روش جابه‌جایی و انتقال کالاها با کمک کشتی‌های بزرگ و غول‌پیکر به شکل بین قاره‌ای انجام میشود.
۴. کشتی‌های کانتینری: از مرسوم‌ترین کشتی‌ها برای حملونقل تجاری هستند که از کشتی‌های بزرگ و غول پیکر تشکیل میشوند. کالاهای خشک درون کانتینرها بسته‌بندی میشوند و در ادامه فرایند بارگیری و تخلیه روی این نوع کشتی‌ها به صورت اتومات انجام میشود.
۵. کشتی‌های فله بر: این نوع باربری دریایی برای حمل محصولات معدنی، صنعتی و کشاورزی استفاده میشود، به طور مثال برای حمل غلات و مواد خشک از جمله کود و سیمان.
۶. کشتی‌های تانکر نفت: این کشتی‌ها به شکل خاصی برای جابه‌جایی نفت خام طراحی میشوند.
مزایا و معایب باربری دریایی
- هزینه‌های این نوع باربری برای انتقال حجم بالای بار نسبت به دیگر روش‌ها، مناسب و مقرون به صرفه است.
- از آن‌جایی که بعضی از کشورها به مسیرهای آبی و آزاد دسترسی ندارند؛ بنابراین نمی‌توانند از این روش به شکل مستقیم استفاده کنند و در این شرایط مجبور به ترکیب روش دیگری از روش‌های باربری با باربری دریایی هستند.
- طولانی بودن فرایند انتقال بار در باربری دریایی از معایب آن محسوب میشود.
و در آخر باید بگوییم با تغییر سبک زندگی و گسترش ارتباطات کاری و تجاری، صنعت باربری با تغییرات و پیشرفت‌های بسیاری در سطح داخلی و بینالمللی روبه‌رو بوده است در این مطلب به بررسی کامل و جامع باربری و انواع پرداختیم و بیان کردیم که مابین انواع روش‌های باربری یعنی باربری زمینی‌جاده‌ای، هوایی، ریلی و دریایی پرکاربردترین آن باربری جاده‌ای است که بسیاری از شرکت‌ها از جمله اعتمادبار روی این روش تمرکز دارند.
بدون دیدگاه